ΑΠΟΗΧΟΣ ΗΠΕΙΡΟΥ: Γράφουν ο Περικλής Μοσχολιδάκης και η Χριστίνα Μαξούρη

Σχεδόν ένα μήνα μετά το τριήμερο στην Ήπειρο εξακολουθεί να με τραβάει απ’ το μανίκι και να μου λέει: ¨καλά έκανες κι άκουσες του Πορτογάλου τη συμβουλή του Πεσσόα, κι έκανες μεγάλα όνειρα για ένα τριήμερο όπου θα συμπορεύονταν αρμονικά άνθρωποι πολλοί, με το «εγώ» παρκαρισμένο σε υπόγειο πάρκινγκ, τρεις μέρες μαζί άνθρωποι πολλοί σε κοινή πορεία Άνθρωποι, Ταξίδι και Θέατρο.

Σχεδόν ένα μήνα μετά φαίνεται πως όλο αυτό που ζήσαμε είναι ζωντανό και στη καρδιά των βασικών συντελεστών, αγαπημένων καλλιτεχνών και φίλων πια.
Η Χριστίνα Μαξούρη κι ο Περικλής Μοσχολιδάκης μπήκαν στον κόπο να καταγράψουν τον απόηχο της δικής τους αίσθησης αυτής της εμπειρίας. Και μου στείλανε από ένα τους κείμενο να το μοιραστώ με όλους εσάς.

Και τώρα, σχεδιάζοντας με αγάπη μελλοντικές στιγμές με νόημα για την καρδιά λέω το πιο βαθύ και ειλικρινές Ευχαριστώ σε όλους σας.

El Greco


Ο Επίλογος της Χριστίνας Μαξούρη: 

Μερικές εβδομάδες μετά την ολοκλήρωση του τριήμερου ταξιδιού μας, με άξονα την Πολιτιστική Διαδρομή της Ηπείρου κι ακόμα ‘ζαλίζομαι’ από τον έντονο - σχεδόν μεθυστικό – απόηχο αυτής της εμπειρίας. Μια εμπειρία ακριβή και δυσεύρετη, που έμελε να γίνει πολύτιμο φυλαχτό για την συνέχεια. Μια εμπειρία ποτισμένη από Ιστορία, Μνήμη και Πολιτισμό. Μια εμπειρία βαπτισμένη από λόγο ποιητικό, παραδοσιακές μελωδίες και Ομορφιά. Την Ομορφιά του ευλογημένου αυτού τόπου, αλλά και την τόση ομορφιά ανθρώπων ευγενικών, καλλιεργημένων και γενναιόδωρων που για αυτούς και μαζί με αυτούς, απομακρυνθήκαμε για λίγο από το πρόσταγμα των ημερών και αντί να φορέσουμε μάσκες και στολές μεταμφίεσης, φορέσαμε σκευή υποκριτή και κάτω από το λυτρωτικό φως της μέρας, στήσαμε τον δικό μας χορό. Έναν χορό-φόρο τιμής στη Μνήμη, την Ιστορία και τον Πολιτισμό. Έναν χορό αργόσυρτο και λειτουργικό. Ένα χορικό μύησης και μοιρασιάς. Μοιρασιά ψηφίδων του ανυπέρβλητου πολιτισμικού μωσαϊκού αυτού του τόπου, αλλά και μοιρασιά βλεμμάτων και σιωπών. Σεβασμού και Συγκίνησης. Για το Τότε και για το Τώρα. Για τα μνημεία αυτά που στέκουν καθαγιασμένα και αγέρωχα και για όλους εμάς που πατήσαμε το χώμα τους, αγγίξαμε τις πέτρες τους, αφουγκραστήκαμε τους ήχους τους και λες και βγήκαμε καθαρότεροι και σοφότεροι, ύστερα από αυτήν την εμπειρία.
Δύο εβδομάδες μετά κι ακόμα ‘επιστρέφω’ στον τόπο τον ιερό σαν ταπεινός προσκυνητής. ‘Φιλάω’ τις εικόνες της Μνήμης και της Φύσης. Φυλάω τις στιγμές τις ακριβές. Το σούρουπο στο Ρωμαϊκό Ωδείο της Νικόπολης, τον κυκλικό χορό στο Αρχαίο Θέατρο της Δωδώνης, την φορτισμένη σιωπή στην Αρχαία Κασσώπη, κάτω από το μνημείο του Ζαλόγγου. Το αποχαιρετιστήριο γεύμα δίπλα στη θάλασσα. Τα ζεστά βλέμματα ανταπόδοσης. Στιγμές σπάνιες, που σε καθιστούν ξανά πιστό και γνωστικό, όταν η πίστη και γνώση κινδυνεύουν να χαθούν δια παντός.

 Ευχαριστώ θερμά τον Περικλή Μοσχολιδάκη που με την γραφή και την εμπιστοσύνη του, μου έδωσε άπλετο χώρο ύπαρξης, την Άλμπα Λυμτσιούλη, τη μικρή Αγγελική και τον Ηλία Αγγέλου για την ευαισθησία, την προθυμία και την ωραία μας συνύπαρξη, την Σοφία Εξάρχου που αποτέλεσε την κινητήριο δύναμη της τοπικής οργάνωσης και φιλοξενίας και σε όλους τους ξεχωριστούς συνταξιδιώτες / συνοδοιπόρους αυτής της Διαδρομής.
 Μα περισσότερο από όλους, ευχαριστώ μέσα από τα βάθη της καρδιάς μου, έναν τολμηρό και πεισματάρη ονειροπόλο, με δροσερό πρόσωπο και ορθάνοιχτη καρδιά. Έναν ονειροπόλο οικοδεσπότη που υποδέχεται, περιποιείται και φροντίζει ξεχωριστά τον κάθε σημαντικό καλεσμένο του, με αγάπη και αφοσίωση. Έναν οικοδεσπότη ευφάνταστο και αεικίνητο, που ακούει στο όνομα Γιάννης Λυμτσιούλης και που χωρίς αυτόν και το δημιούργημά του, τη Melodrakma Universal  και την σπουδαία αρωγή του Διαζώματος, αυτή η πολύτιμη εμπειρία δεν θα μπορούσε να συντελεστεί.

Εις το επανιδείν.

Χριστίνα Μαξούρη       


Ο Επίλογος του Περικλή Μοσχολιδάκη

Έχουν περάσει κιόλας μερικές εβδομάδες ,όμως η σκέψη φτερουγίζει πεισματικά στα Δρώμενα που δημιουργήσαμε και βιώσαμε, στα μονοπάτια της Μνήμης και στα Θέατρα τα μαγικά της Ηπείρου!!

Ο Γιάννης Λυμτσιούλης, αυτός ο παθιασμένος, ο Γιάννης της Melodrakma - που ταξιδιωτικό γραφείο άλλο σαν κι αυτό δεν έχει - μου πρότεινε να φτιάξουμε Δρώμενα Πολιτισμού στα μαγικά τα Θέατρα, εκεί στην Ήπειρο την Ανοιξιάτικη, εκεί στην πέτρα και στο νερό, κάτω από τις χιονισμένες βουνοκορφές, στην Ήπειρο που άλλα τέτοια Δρώμενα δεν έχουν ξαναγίνει και δέχτηκα σε μια στιγμή, σαν έτοιμος από καιρό, Ταξίδι και Πολιτισμός, Περιήγηση και Αρχαίο Δράμα, Χορός, Κλαρίνο και Ποίηση, το όνειρο άρχισε από τις πρώτες στιγμές να περπατάει, να παίρνει σάρκα, να οργανώνεται όπως μόνο ο Γιάννης ξέρει και μπορεί...

Μπήκε και η Χριστίνα Μαξούρη, η μαγική, η εύθραυστη, η δυνατή, στο σχέδιο, μεγάλωσε η χαρά μου, φούντωσε η επιθυμία να φτιάξουμε το καλύτερο, ύστερα και η Αλμπα Λυμτσιούλη, κορίτσι αποκάλυψη, κόρη γονιών εμπνευσμένων, δικό τους δημιούργημα - εκπληκτικό, κι ήρθε κι ο Ηλίας ο Αγγέλου στην ομάδα, κλαρινιτζής γνωστός και σπουδαγμένος, αυτοσχέδιος και έντεχνος μαζί, γη και μαύρα μάτια που παίρνουνε φωτιά όταν παίζει κι ύστερα και η Αγγελική Καλυβίτη, εκφραστικό παιδί, με άποψη και παρουσία, δύναμη για το αύριο και συμπληρώθηκε η ομάδα...

Κι είπε ο Γιάννης ύστερα τη μαγική λέξη :  «Διάζωμα», με όλο το κύρος και τον σεβασμό που προκαλεί στους Έλληνες η λέξη, με τη συνεργασία του Διαζώματος ακούστηκε να λέει, υπό την αιγίδα η με τη βοήθεια, οι λέξεις λένε λίγα όταν μιλάς για το ' Διάζωμα ' που ο αγώνας και η έγνοια του να ανακαλύψει, να αναδείξει ξανά, να συντηρήσει τα Αρχαία τα Θέατρα της πατρίδας μας, γράφει ήδη τη δική του Ιστορία και μόνο ευγνωμοσύνη από όλους τους Έλληνες του πρέπει για το έργο του το συγκλονιστικό!!

Ξεκινήσαμε πρόβες κι άρχισε σιγά σιγά το όραμα να ετοιμάζεται, να ανθίζει...

Ανέλαβα να το Σκηνοθετήσω - πως να Σκηνοθετήσεις τη Μνήμη, την περιπέτεια Ψυχής και Ιδεών - και να παίξω - πως να ερμηνεύσεις κείμενα που λες και γράφτηκαν από Θεό - να γράψω κείμενα που θα συνδέουν εποχές, τόπους και τοπία Μνήμης, τρόπους Ελλήνων - .Η Χριστίνα να ερμηνεύσει κείμενα και να τραγουδήσει με τη θεσπέσια φωνή της, ο Ηλίας με την Τέχνη του, το Ηπειρώτικο κλαρίνο, η Άλμπα φλάουτο -διακριτικό και αέρινο, όπως κι η ίδια και η Αγγελική να γίνει Ήχος μυστηριακός που φέρνει προμηνύματα, που δονείται και εξηγεί τα ανεξήγητα...

Μαζί μας εκατοντάδες ταξιδιώτες , οι πιο πολλοί απ' την Αθήνα κι άλλοι απ΄ τη Θεσσαλονίκη και την Κρήτη και την Κέρκυρα, κι από  τα Γιάννενα  κι από την Κύπρο ακόμα, ωραίοι άνθρωποι, αποφασισμένοι να γνωρίσουν και να γνωριστούν, εξοπλισμένοι με την απόφαση να χαρούν ταξίδι και Πολιτισμό, να μοιραστούν εμπειρίες που σπάνια μοιράζονται, να ζήσουν τις στιγμές τις μαγικές, άνθρωποι με τη χαρά της ζωής, ευγένεια και πάθος, γλέντι και γνώση, χέρι χέρι, μια ομορφιά...

Φύγαμε για την Ήπειρο ένα πρωί με κατεύθυνση την Αρτα, τη φιλόξενη, υποδοχή και πεζοδρομημένη αγάπη, φιλέματα και φροντίδα από τη Σοφία Εξάρχου, στήριγμα και παρουσία γλυκιά και δυνατή στο πλάι μας, μαργαρίτες και παπαρούνες κόκκινες στην αυλή της Παρηγορήτισας, όμορφο το ξεκίνημα, Βυζαντινές εικόνες, ξυλόγλυπτα τέμπλα, κερί που καίει, ευλογία...

Πρώτος Σταθμός η Νικόπολη, αγκαλιασμένη με την Πρέβεζα, συνέχεια της μυστηριακή τα τείχη της, μια Πολιτεία ολόκληρη, Βουλευτήρια και Ναοί, σπίτια και δρόμοι, Μουσείο και Θέατρο και Ωδείο, μεγάλος τόπος σε έκταση και σημασία, να φωτίζονται οι πέτρες οι κοκκινωπές στο ηλιοβασίλεμα, Ρώμη και Ελλάδα, συνομιλία Ιστορική, κατάκτηση και ώσμωση, ανταλλαγή και αντιπαλότητα, πέτρες αγκαλιασμένες Ιστορία, να μη σε νοιάζει τίνος είναι, να απολαμβάνεις μόνο τη συνέχεια, η Ιστορία πανταχού παρούσα, δίπλα σου.

Δρώμενο πρώτο στη Νικόπολη, στο Ρωμαϊκό Ωδείο, η Νίκη και η Ήττα, η ματαιότητα της κατάκτησης και η διαχείριση του Τέλους με Αξιοπρέπεια, ο Σοφοκλής και ο Καβάφης, Οιδίπους και Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον, Χατζιδάκις και Αριστοφάνης, Μαύρο Κυπαρίσσι και Γιατί Πουλί δεν κελαηδείς, να αντιλαλούν οι πέτρες Λόγο και Μουσική, στο ηλιοβασίλεμα, να πέφτουν αργά οι σιωπές της νύχτας...

Ημέρα δεύτερη, Δρώμενο Δεύτερο στη Δωδώνη τη Μαντική, οικία του Διός, τη Δωδώνη των χρησμών και των δέντρων των ιερών, ήλιος να σε καίει και παγωμένη ανάσα από τα βουνά τα χιονισμένα γύρω γύρω, να δροσίζει τα πυρωμένα από τη συγκίνηση της έξαψης μάγουλα, μάτια και σώματα αντίκρυ στον Ήλιο τον Ηπειρώτικο, φως καθαρό, διάφανο, στο πρωινό, σε ένα από τα πιο όμορφα θέατρα που ανέστησε η πατρίδα μας.

Το Δρώμενο εδώ αφιερωμένο στη δύναμη του Έρωτα και στους καημούς τους ερωτικούς, στα Πάθη και στο Πάθος το μοναδικό. Όρνιθες και Πονεμένο Στήθος, Μεγάλος Ερωτικός και Γκόλφω, Χάρτινο το Φεγγαράκι και Μιχάλης Γκανάς, Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, κι Ήταν καμάρι της αυγής, Μεσόγειος Ελλάδα Ισπανία, ίδιος καημός, συνομιλία μυστική και φανερή δυο τόπων, δύο πατρίδων, μιας ψυχής.

Κι όταν σηκώθηκαν οι ταξιδιώτες να χορέψουν, κι όταν στήσαμε κύκλιο χορό, εκεί  στη μέση της ορχήστρας του Αρχαίου Θεάτρου κι άρχισε η Χριστίνα, σαν Ιέρεια  το τραγούδι κι όλοι ακολουθούσαμε ΄΄Δόντια πυκνά '', Ηπειρώτικος χορός, βαρύς, με το Κλαρίνο να δίνει τον ρυθμό, στη μέση ο Ηλίας, να κλαίει το κλαρίνο, κελάηδημα πουλιού, έγιναν οι στιγμές αυτές οι μαγικές Μυστήριο μέγα, να κλαις για τη στιγμή που ζεις, να έχεις Μνήμες να θυμάσαι μια ολόκληρη ζωή...

Την Τρίτη Ημέρα στην Κασσώπη την Αρχαία, ψηλά στο Ζάλογγο της θυσίας το ιερό, υψόμετρο, πέτρα αρχαϊκή και θέα, το Ιόνιο, η Λευκάδα, ο γλυκός Αμβρακικός να χάνονται στο βάθος. Τόπος Θυσίας. Μια πόλη ολόκληρη αρχαία, να σκάβουν οι Αρχαιολόγοι πέτρα πέτρα, σκουπάκι, σκόνη, σμίλη, να βγαίνει ένας κόσμος θαμμένος στο Φως, αγάλματα και Θέατρα, αγριολούλουδα και πέτρες μεγάλες να ακουμπήσεις εκεί την κούραση σου να ξαποστάσεις, να ακουμπήσεις την περηφάνεια σου να αναθαρρήσεις.

Η Αρχαία πόλη της Κασσώπης, ακριβώς κάτω από τον βράχο του Ζαλόγγου, εκεί, στο Σούλι. Να σε ταράζει σύγκορμο η σκέψη πως οι Σουλιώτισες έστησαν Χορό Θανάτου και πήδηξαν και χάθηκαν πάνω στις πέτρες τις αρχαίες, ακριβώς από πάνω μας οι γυναίκες οι πέτρινες που σμίλεψε ο Ζογγολόπουλος στην άκρη του βράχου της Θυσίας, να σε ανατριχιάζει σύγκορμο η σκέψη πως στον τόπο τον Αρχαίο και στο Θέατρο το πέτρινο που κάποτε, χιλιάδες χρόνια πριν, ορχούνταν μέλη του Χορού στις Αρχαίες Τραγωδίες, εκεί στον ίδιο τον τόπο ακριβώς, στήθηκαν έπειτα Χοροί Θανάτου για την Αξιοπρέπεια, Χοροί πατρίδας κύκλιοι και θυσίας και τραγούδια ''έχετε Γειά Βρυσούλες...'' κι έγιναν μάνες και παιδιά αγριολούλουδα κόκκινα που επίμονα σκεπάζουν τη γη της Κασσώπης και το Σούλι.

Δρώμενο Τρίτο στον τόπο αυτόν τον ιερό, Αρχαίο Δράμα και Διλήμματα ζωής, Επιλογή και Θυσία, Σολωμός και Ελεύθεροι Πολιορκημένοι, Ηπειρώτικο Μοιρολόι και Αισχύλος και Αει Γαρούφαλο μου, Επτά επι Θήβας και Πέτρινα Χρόνια, να τρέχουν τα μάτια από συγκίνηση και περηφάνεια και να σε παίρνει το παράπονο μιας ολόκληρης πατρίδας, υγρασία στα μάτια, χαρά και συγκίνηση μαζ...

  

Αυτή η Τρίτη ημέρα ήταν και η πρώτη ημέρα της Σαρακοστής, Καθαρά Δευτέρα του εθίμου και της Παράδοσης, γεύμα αποχαιρετιστήριο, δίπλα στη θάλασσα του Αμβρακικού, γλυκόπικρες στιγμές, χαρά γι’ αυτά που ζήσαμε, συγκίνηση μεγάλη, τραγούδι και κρασί, με ευχές ξανανταμώματος, όσο πιο σύντομα, ξανά μαζί, στα όμορφα και στα σπουδαία.

Πέρασαν αρκετές πια ημέρες από το μαγικό αυτό ταξίδι κι όμως η σκέψη είναι κολλημένη εκεί, στην Ήπειρο!

Σε όλους όσους ζήσαμε τις όμορφες στιγμές, στους ωραίους συνταξιδιώτες που συμπορευτήκαμε, Τέχνη, Παράδοση, Πολιτισμός και Γλέντι ελληνικό και Γεύση, στους εξαιρετικούς ξεναγούς, καλλιέργεια και ανθρωπιά, ευγένεια και γνώση, σπάνια συναντάς επαγγελματίες τέτοιους, στους οδηγούς και σε όσους πήραν μέρος στην οργάνωση του ταξιδιού, μόνο ευχαριστίες και συγχαρητήρια τους ταιριάζουν.

Ξεχωριστή η αναφορά για το ΔΙΑΖΩΜΑ με την ευχή να συνεχίσει να προσφέρει το σπουδαίο έργο του, να το γνωρίσουν όσο γίνεται περισσότεροι και να στρατευτούν στη σπουδαία αποστολή του, που τιμά όσο λίγοι την πατρίδα μας.

Στους συνεργάτες μου Καλλιτέχνες που δουλέψαμε τα Δρώμενα, ασπασμός γλυκός και αγκαλιά μεγάλη και όνειρα για το μέλλον για ωραίες συνεργασίες!

Τέλος, στον Γιάννη Λυμτσιούλη και στη Melodrakma του μόνο συγχαρητήρια από καρδιάς και ευχές πολλές ολόψυχες να συνεχίσουν έτσι, με όραμα, πάθος, αγάπη και επαγγελματισμό, μ' αυτό το άγγιγμα Θεού.

Άλλος τέτοιος, αφοσιωμένος και παθιασμένος σαν τον Γιάννη δεν υπάρχει κι είναι η Melodrakma του περιουσία για τον τόπο μας και θησαυρός, σπάνιο υλικό, από μια άλλη στόφα εκλεκτή, σπανίζουν οι αληθινοί στις μέρες μας, είδος προς εξαφάνιση, να στηριχτεί, να ανθίσει ακόμα πιο πολύ, Τουρισμός και Πολιτισμός μαζί, χαρά του ταξιδιού και γνώση, ευλογία.

Επίμονα η σκέψη και η Μνήμη σε όλα όσα ζήσαμε, μα πως αλλιώς, δεν γίνεται να ξεχαστούν.

Κι εμείς, ταξιδιώτες ονειρικοί, παντοτινοί, σχεδιάζουμε ήδη τα ταξίδια τα όμορφα, που έρχονται...

Περικλής Μοσχολιδάκης.