ΜΑΔΡΙΤΗ: "Γειτόνισσα, γειτόνισσα, δεν είσαι μόνη σου..."
"Γειτόνισσα, γειτόνισσα, δεν είσαι μόνη σου..."
Συμπτώματα της κρίσης... Ένα από το πολλά ενεχυροδανειστήρια χρυσού στην πλάτεια Πουέρτα Ντελ Σολ
Αποστολή, Κάκη Μπαλή
Ένα αποκαλυπτικό οδοιπορικό της "Αυγής" στη Μαδρίτη της κρίσης, της ανεργίας, των ενεχυροδανειστηρίων και των δικαστικών επιμελητών
Μαδρίτη, Οκτώβριος. Πρωινό μποτιλιάρισμα στο Πασέο ντε λα Καστεγιάνα, την πιο όμορφη λεωφόρο της πόλης. Το μάτι κολλάει αναγκαστικά στους αντικριστούς πύργους της χρεωκοπημένης τράπεζας Bankia, που γέρνουν. Δεν είναι από τα πιο εμβληματικά κτήρια της αυτοκρατορικής πόλης, παλιότερα δεν τα πρόσεχε κανείς ιδιαίτερα, αλλά από τότε που ξέσπασε και στη γη των Ιβήρων η κρίση είναι μια εικόνα που αναγνωρίζεται αμέσως.
Κάποιος που είχε μερικά χρόνια να επισκεφτεί τη Μαδρίτη, μάταια αναζητά να εντοπίσει τα σημάδια της κρίσης με την πρώτη ματιά. Στις κεντρικές λεωφόρους η λάμψη του παλιού πλούτου παραμένει αμετάβλητη, παλάτια, πύργοι, μέγαρα, μουσεία και εκκλησίες ορθώνονται με την ίδια όπως πάντα μεγαλοπρέπεια και υπεροψία στον ηλιόλουστο ουρανό, ανάμεσα στα κομψά, μεγάλα πάρκα, βαμμένα στα χρυσοκόκκινα χρώματα του φθινοπώρου. Απο την πρώτη εικόνα λείπουν τα κλειστά μαγαζιά, οι τεράστιες ταμπέλες “Ξεπούλημα” ή “Εκπτώσεις τόσο %”.
Πουθενά σκουπίδια, πουθενά τα προφανή αποτυπώματα της νέας φτώχειας. Φαρδείς δρόμοι, γεμάτοι ακριβά καινούργια αυτοκίνητα. Φαρδιά πεζοδρόμια, γεμάτα καλοντυμένους ανθρώπους. Καλοδιατηρημένα κτήρια, κατασκευασμένα πριν από αιώνες με τον αρπαγμένο πλούτο από τις αποικίες, στην πρωτεύουσα μιας χώρας που έχει για εθνική της εορτή την ημέρα που ανακάλυψε ο Κολόμβος την Αμερική... Μόνο κάποιες λεπτομέρειες αποκαλύπτουν ότι κάτι δεν πάει καλά. Στο ιστορικό κέντρο, εκεί που πριν από λίγους μήνες, κυριαρχούσαν οι μπουτίκ με τα χλιδάτα παπούτσια made in Spain, τον τόνο τώρα δίνουν μαγαζιά με τεράστιες ταμπέλες “compro oro”, “αγορά χρυσού” και με “κράχτες” που ψαρεύουν πελάτες.
Καταμεσίς στην Πουέρτα ντελ Σολ, τον κεντρικό κόμβο της πόλης, στο “χιλιόμετρο μηδέν” απ' όπου ξεκινούν δέκα δρόμοι, η πιο μεγάλη και εντυπωσιακή βιτρίνα ανήκει πλέον σε ενεχυροδανειστήριο! Η μαδριλένικη αστική τάξη ξεπουλάει το βιος της. Πρώτα τα κοσμήματα, μετά τα σπίτια. Οι ταμπελίτσες είναι διακριτικές στο κέντρο της πόλης, στις εξόδους προς τα προάστια γίνονται τερατώδεις: “Se vende”, “Πωλείται”. Πωλούνται διαμερίσματα και βίλες, ολόκληρα συγκροτήματα με γραφεία. Και πωλούνται σε όλο και πιο χαμηλές τιμές.
Η μεγάλη έξοδος...
Το μεγάλο ξεπούλημα ξεκίνησε από τα ταπεινά διαμερίσματα, αυτά που "προξένευαν" οι τράπεζες με τα δάνειά τους στην καθαρίστρια από το Εκουαδόρ. “Γιατί να πληρώνετε ενοίκιο, με τα ίδια λεφτά αποπληρώνετε ένα στεγαστικό και σας μένει και το σπίτι”, ήταν το σύνθημα των τραπεζών όχι μόνο προς τους Ισπανούς, που ξεπερνούν κατά πολύ τους Έλληνες στη λατρεία τους για την ιδιοκατοίκηση, αλλά και προς τους μετανάστες από τη Λατινική Αμερική, που πλημμύρισαν τα προάστια της Μαδρίτης τις δύο τελευταίες δεκαετίες.
Κάθε σπίτι στη Λα Φλόριδα, στο Λας Ρόθας, στο Τορολοδόνες, στα βόρεια προάστια της Μαδρίτης, όπου κάποτε έφτιαχναν οι πλούσιοι τα εξοχικά τους και στη συνέχεια μετακόμισε η μεσαία τάξη, δούλευε κι ένας κηπουρός από την Κολομβία, μια γκουβερνάντα από τη Χιλή, μια καθαρίστρια από το Εκουαδόρ. Τα ταπεινά αυτοκίνητα που είναι παρκαρισμένα στα περιποιημένα δρομάκια, έξω από τους ψηλούς τοίχους που κρύβουν τις βίλες, ανήκουν σ' αυτούς, οι Μερσεντές και οι Φεράρι των αφεντικών είναι κλεισμένες στα γκαράζ. Κι αυτοί είναι οι πρώτοι που φεύγουν. 365.000 άνθρωποι εγκατέλειψαν το πρώτο εξάμηνο του 2012 την Ισπανία, σχεδόν ένα εκατομμύριο από τότε που ξέσπασε η κρίση, στις αρχές του 2011. Από τους "φευγάτους" μόνο ο ένας στους εννιά είναι Ισπανός, οι υπόλοιποι οκτώ είναι μετανάστες με άδεια παραμονής και εργασίας ή ακόμη συχνότερα με ισπανικό διαβατήριο.
Κυρίως άνθρωποι από τη Λατινική Αμερική, που είτε έψαξαν πολύ αργά την τύχη τους στην Ισπανία, είτε... τόλμησαν να μοιραστούν το ισπανικό όνειρο της ιδιοκατοίκησης, και μαζί με τη δουλειά τους έχασαν και το σπίτι τους. Αυτοί τουλάχιστον έχουν μια πατρίδα για να επιστρέψουν και μέχρι πολύ πρόσφατα το ισπανικό Δημόσιο τους έδινε κι ένα κίνητρο. “Retorno productivo”, “παραγωγική επιστροφή”, λεγόταν το βοήθημα των 1.400 ευρώ ανά οικογένεια συν τα εισιτήρια, που χρησιμοποίησαν δεκάδες χιλιάδες μετανάστες από τη Λατινική Αμερική για να γυρίσουν στις πατρίδες τους και να ξεκινήσουν εκεί μια νέα ζωή, αφού στην Ισπανία είναι πια αδύνατον να βρουν μεροκάματο. Εκτός από εκείνους τους λίγους που παίζουν τους “κράχτες” έξω από τα ενεχυροδανειστήρια ή τις καθαρίστριες και τους κηπουρούς, που απασχολούνται ακόμη από τους κατοίκους των πλουσίων προαστίων με απεριόριστο “λίπος”...
...και το δράμα των κατασχέσεων.
Βέβαια, το σπίτι με το στεγαστικό δάνειο δεν το έχασε μόνο η καθαρίστρια από το Εκουαδόρ. Η πιο καθημερινή εικόνα της κρίσης στη Μαδρίτη δεν είναι ο άνθρωπος που ψάχνει στα σκουπίδια, είναι οι απελπισμένες, αλλά και μαχητικές συναθροίσεις συγγενών και γειτόνων έξω από τα σπίτια που κατάσχονται. “Γειτόνισσα, γειτόνισσα, δεν είσαι μόνη σου”, είναι το κυρίαρχο σύνθημα, ενώ το κίνημα διαμαρτυρίας που έχει συγκροτηθεί στις γειτονιές των μεγαλουπόλεων είτε βρίσκει εθελοντή δικηγόρο είτε κάνει έρανο για να πληρωθεί ο διαπραγματευτής με την τράπεζα, ώστε η γειτόνισσα να κερδίσει τουλάχιστον μια μικρή παράταση. Αλλά και η παράταση κάποτε τελειώνει. Δέκα οικογένειες την ημέρα ξεσπιτώνουν οι δικαστικοί επιμελητές στη Μαδρίτη, 159 σε όλη τη χώρα. Μόνο το πρώτο τρίμηνο του 2012 έχασαν 150.000 οικογένειες τα σπίτια τους. Οι ιστορίες τους είναι σχεδόν πανομοιότυπες. Υπέγραψαν ένα δάνειο με κυμαινόμενο επιτόκιο, η δόση ήταν γύρω στα 800 ευρώ, δούλευαν και οι δύο στο ζευγάρι, είχαν την πολυτέλεια να φτιάξουν το διαμέρισμα των ονείρων τους. Η δόση μέσα σε χρόνο - ρεκόρ εκτινάχθηκε στα 1.500 - ακολουθώντας την εκτίναξη των επιτοκίων- κι ένας από τους δύο έχασε τη δουλειά του. Έπειτα από έναν χρόνο στάσης πληρωμών μπήκε ο δικαστικός επιμελητής. Κι επειδή η αξία του ακινήτου ήταν υπερτιμημένη, η οικογένεια δεν έχασε μόνο το σπίτι της στον πλειστηριασμό, αλλά επιπλέον χρωστάει ακόμη στην τράπεζα. Οι περισσότεροι βρίσκουν καταφύγιο σε φίλους και συγγενείς. Το δίχτυ αλληλεγγύης της οικογένειας ακόμη αντέχει στην Ισπανία. Ακόμη...
Η γενιά “Νι-νί” στους δρόμους.
Την ονομάζουν γενιά “Νι-νί”. Στα ελληνικά ακούγεται χαριτωμένο, θυμίζει παιχνιδιάρικο, λαϊκό χαρακτηρισμό. Στα ισπανικά είναι ένα από τα πιο σκληρά αρκτικόλεξα: “Ni trabajan, ni estudian”, “oύτε δουλεύουν, ούτε σπουδάζουν”. Και περιγράφει ένα εκατομμύριο εξακόσιες χιλιάδες νέους ανθρώπους. Τη χαμένη γενιά της Ισπανίας. Όχι ότι οι υπόλοιποι νέοι, αυτοί που ακόμα σπουδάζουν, αυτοί που έχουν καταφέρει να βρουν μια δουλειά -λιγότεροι απ' το 50% όσων ψάχνουν- είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση. Ο “φιλόδοξος” προϋπολογισμός της δεξιάς κυβέρνησης του Μαριάνο Ραχόι -ο “πιο κοινωνικός από την αποκατάσταση της δημοκρατίας” όπως είχε το θράσσος να πει τις προάλλες στη Βουλή ο αρμόδιος υπουργός Κριστομπάλ Μοντόρο, εν μέσω γουχαϊσμάτων από την αντιπολίτευση- καταστρέφει ακόμη περισσότερο και τους νέους που δεν είναι “Νινί”. Περικοπές στην παιδεία, αυξήσεις των διδάκτρων στα πανεπιστήμια, μείωση του διδακτικού προσωπικού.
Τρεις ολόκληρες μέρες διαδήλωναν τον Οκτώβριο μαθητές και φοιτητές σε 50 πόλεις στην Ισπανία, “τα λεφτά των τραπεζών για τα σχολεία των εργατών” ήταν το κυρίαρχο σύνθημα και η οργή τους έπεφτε κυρίως πάνω στον υπουργό Παιδείας Χοσέ Ιγνάσιο Βερτ. Τρεις ημέρες ήταν τα αμφιθέατρα άδεια, οι σχολικές τάξεις άδειες και οι νέοι στους δρόμους. Συχνά μαζί με τους γονείς τους - ο αγώνας ενάντια στην κρίση και την πολιτική της λιτότητας ενίοτε γεφυρώνει το χάσμα των γενεών. Στο γυμνάσιο της 15χρονης Φλορένθια στο κέντρο της Μαδρίτης, απολύθηκαν φέτος 7 καθηγητές, πέρσι είχαν φύγει άλλοι 16, οι περισσότεροι συνταξιοδοτήθηκαν, κανείς δεν αντικαταστάθηκε.
Η Μαρία Λουίζα, η μαμά της Φλορένθια, ήταν μαζί με την κόρη της καθημερινά στις πορείες. Αγωνιά για το μέλλον του παιδιού της, αλλά έχει και τον χρόνο. Είναι εδώ και τέσσερις μήνες άνεργη - κι είναι από τους... τυχερούς. Χάρη στον υψηλό -πρώην- μισθό της σε εταιρεία θεαμάτων, δικαιούται σχεδόν 1.000 ευρώ τον μήνα από το ταμείο ανεργίας για δύο χρόνια, κι ελπίζει μέσα σ' αυτό το διάστημα να βρει μια καινούργια δουλειά. Όχι όμως εάν συνεχιστεί αυτή η καταστροφική πολιτική της λιτότητας. Η αύξηση του ΦΠΑ στο 21% -και η εξαίρεση των προϊόντων “πολιτισμού” απο τη χαμηλή κλίμακα- έχει κάνει το θέατρο, το σινεμά, ακόμη και μια επίσκεψη στο μουσείο πανάκριβα. Με την ανεργία πάνω από το 25%, οι κοινοί θνητοί δεν έχουν πια την πολυτέλεια να κλείσουν την τηλεόραση και να βγουν να... καλλιεργηθούν, ο κλάδος πεθαίνει. Αλλά η Μαρία Λουίζα δεν είναι διατεθειμένη να οδηγηθεί στην εξαθλίωση αδιαμαρτύρητα. Την περασμένη Τρίτη ήταν κι αυτή, μαζί με δεκάδες χιλιάδες άλλους -οι περισσότεροι από τη γενιά “Νινί”- στις πλατείες της Μαδρίτης και στη συνέχεια έξω από το Κοινοβούλιο, το οποίο και περικύκλωσαν.
“Όποιος σπέρνει εξαθλίωση θα θερίσει οργή”
Το δικό της ραντεβού ήταν στην Πλάθα ντε Νεπτούνο, στην πλατεία Ποσειδώνος. Μαζί με άλλα 1.500 άτομα, κυρίως άνδρες, κυρίως νέους, είχαν ανταποκριθεί στο κάλεσμα της Coordinadora 25-S (συντονιστικό της 25ης Σεπτέμβρη - από την ημέρα της μαζικής διαδήλωσης που διαλύθηκε από την αστυνομία με σφαίρες καουτσούκ!) για να συζητήσουν για τον προϋπολογισμό του 2013, για τα μέτρα λιτότητας, τις περικοπές, το χρέος. “Όποιος σπέρνει εξαθλίωση θα θερίσει οργή”, έγραφε το κεντρικό πλακάτ, πλάι στο άγαλμα του Ποσειδώνα.
Στην αργή πορεία προς το κοινοβούλιο, όπου συνέκλιναν οι συγκεντρωμένοι στις πλατείες, τα συνθήματα στρέφονταν ενάντια στη νυν δεξιά κυβέρνηση, στην πρώην σοσιαλιστική και στα αφεντικά της οικονομίας. “Οι προτάσεις που διαμόρφωσαν τον προϋπολογισμό δεν γεννήθηκαν εδώ (σ.σ.: στη Βουλή) αλλά στα κεντρικά γραφεία της Santander και της BBVA (σ.σ:. των δύο μεγάλων τραπεζών)”, λέει ο νεαρός Αλφόνσο, που έχει πάρει το μικρόφωνο λίγα μέτρα μακριά από το μπλόκο της αστυνομίας που “προστατεύει” το κοινοβούλιο.
Παραδόξως, αυτό το βράδυ η ισπανική αστυνομία δεν χτυπάει, η διαδήλωση δεν τελειώνει με τραυματίες και συλλήψεις. Οι διαδηλωτές ζητούν την παραίτηση των ηγετικών στελεχών και του Λαϊκού Κόμματος (ΡΡ) και των Σοσιαλιστών. “Δεν σέβονται καθόλου τους πολίτες, είναι ξεδιάντροποι. Κάνουν τις μεγαλύτερες περικοπές στην παιδεία και την υγεία. Χτυπάνε τους πιο ευάλωτους”, λέει η κοπελιά του Αλφόνσο, φοιτήτρια δημοσιογραφίας, που είδε τα δίδακτρά της να αυξάνονται φέτος στα 1.300 ευρώ, από 700 πέρσι.
Η νεαρή γυναίκα συμμετείχε στους “Αγανακτισμένους” από την αρχή, έστησε μαζί με την παρέα της, αλλά και με μεγαλύτερους στην ηλικία ανθρώπους την ομάδα παρέμβασης στη δική της γειτονιά- κι όλες αυτές οι ομάδες μαζί συντονίζουν τις κεντρικές διαδηλώσεις. Είναι οι “μη εκπροσωπούμενοι”, είναι αποφασισμένοι να μην αφήσουν να ληφθούν οι αποφάσεις ερήμην τους. Όπως ο Ραχόι είναι αποφασισμένος να τις πάρει με τη δική του στιβαρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
1,73 εκατομμύρια οικογένειες χωρίς έναν εργαζόμενο
Η σύγκρουση κλιμακώνεται στην Ισπανία, την ώρα που το πακέτο λιτότητας στραγγαλίζει την οικονομία, οξύνει ακόμη περισσότερο την ανεργία. Από τα έδρανα της Βουλής, ο εκπρόσωπος της Ενωμένης Αριστεράς, ο Κάγιο Λάρα, ήταν αποστομωτικός: “Στη δική μου τετραμελή οικογένεια, οι τρεις είναι άνεργοι, και οι δύο από αυτούς τους τρεις έχουν τελειώσει πανεπιστήμιο. Πόσο νομίζετε ότι μπορεί να αντέξει αυτή η κοινωνία;”. Μπορεί ο μισθός του Λάρα να φτάνει για να ταΐσει το δικό του σπίτι, αλλά το θέμα δεν είναι μόνο αυτό. Η δουλειά δεν είναι μόνο βιοπορισμός. Επιπλέον, ο Λάρα προσπαθεί να εκφράσει τις αγωνίες εκείνων των οικογενειών, που δεν έχουν πια κανέναν εργαζόμενο. Ο αριθμός τους αυξήθηκε κατά 300% από το 2008 μέχρι το 2012, κι έφτασε επισήμως τον Ιούλιο τα 1,73 εκατομμύρια νοικοκυριά. Αυτές οι οικογένειες, μόλις βγουν απ' το ταμείο ανεργίας -και το κοινωνικό βοήθημα των 400 ευρώ που δίνεται τον τρίτο χρόνο- βρίσκονται στο κενό. Αν δεν υπάρχει μέλος της οικογένειας με εισόδημα, δεν υπάρχει και κοινωνικό δίχτυ. Τα στοιχεία έδωσαν στην "Αυγή" δημοσιογράφοι από το Efe, το ισπανικό πρακτορείο ειδήσεων, αγχωμένοι οι περισσότεροι ότι μετά τις περικοπές αποδοχών που υπέστησαν, θα αρχίσει να χτυπάει και γι' αυτούς η καμπάνα των απολύσεων. “Νοστάλγησες την περινή Ελλάδα και ήρθες να μας δεις;” ρωτούσε με ένα βεβιασμένο χαμόγελο ο Χουάν Κάρλος, ενώ διόρθωνε το τελευταίο τηλεγράφημα για τις επόμενες προγραμματισμένες περικυκλώσεις του κοινοβουλίου της Μαδρίτης. Και στις περισσότερες καθημερινές κουβέντες με Ισπανούς, δύο ήταν τα μηνύματα που εισπράττει κανείς: η αλληλεγγύη στα δικά μας βάσανα και ο φόβος “μήπως γίνουμε κι εμείς Ελλάδα”...
Πηγή: "ΑΥΓΗ".
"Γειτόνισσα, γειτόνισσα, δεν είσαι μόνη σου..."
Συμπτώματα της κρίσης... Ένα από το πολλά ενεχυροδανειστήρια χρυσού στην πλάτεια Πουέρτα Ντελ Σολ
Αποστολή, Κάκη Μπαλή
Ένα αποκαλυπτικό οδοιπορικό της "Αυγής" στη Μαδρίτη της κρίσης, της ανεργίας, των ενεχυροδανειστηρίων και των δικαστικών επιμελητών
Μαδρίτη, Οκτώβριος. Πρωινό μποτιλιάρισμα στο Πασέο ντε λα Καστεγιάνα, την πιο όμορφη λεωφόρο της πόλης. Το μάτι κολλάει αναγκαστικά στους αντικριστούς πύργους της χρεωκοπημένης τράπεζας Bankia, που γέρνουν. Δεν είναι από τα πιο εμβληματικά κτήρια της αυτοκρατορικής πόλης, παλιότερα δεν τα πρόσεχε κανείς ιδιαίτερα, αλλά από τότε που ξέσπασε και στη γη των Ιβήρων η κρίση είναι μια εικόνα που αναγνωρίζεται αμέσως.
Κάποιος που είχε μερικά χρόνια να επισκεφτεί τη Μαδρίτη, μάταια αναζητά να εντοπίσει τα σημάδια της κρίσης με την πρώτη ματιά. Στις κεντρικές λεωφόρους η λάμψη του παλιού πλούτου παραμένει αμετάβλητη, παλάτια, πύργοι, μέγαρα, μουσεία και εκκλησίες ορθώνονται με την ίδια όπως πάντα μεγαλοπρέπεια και υπεροψία στον ηλιόλουστο ουρανό, ανάμεσα στα κομψά, μεγάλα πάρκα, βαμμένα στα χρυσοκόκκινα χρώματα του φθινοπώρου. Απο την πρώτη εικόνα λείπουν τα κλειστά μαγαζιά, οι τεράστιες ταμπέλες “Ξεπούλημα” ή “Εκπτώσεις τόσο %”.
Πουθενά σκουπίδια, πουθενά τα προφανή αποτυπώματα της νέας φτώχειας. Φαρδείς δρόμοι, γεμάτοι ακριβά καινούργια αυτοκίνητα. Φαρδιά πεζοδρόμια, γεμάτα καλοντυμένους ανθρώπους. Καλοδιατηρημένα κτήρια, κατασκευασμένα πριν από αιώνες με τον αρπαγμένο πλούτο από τις αποικίες, στην πρωτεύουσα μιας χώρας που έχει για εθνική της εορτή την ημέρα που ανακάλυψε ο Κολόμβος την Αμερική... Μόνο κάποιες λεπτομέρειες αποκαλύπτουν ότι κάτι δεν πάει καλά. Στο ιστορικό κέντρο, εκεί που πριν από λίγους μήνες, κυριαρχούσαν οι μπουτίκ με τα χλιδάτα παπούτσια made in Spain, τον τόνο τώρα δίνουν μαγαζιά με τεράστιες ταμπέλες “compro oro”, “αγορά χρυσού” και με “κράχτες” που ψαρεύουν πελάτες.
Καταμεσίς στην Πουέρτα ντελ Σολ, τον κεντρικό κόμβο της πόλης, στο “χιλιόμετρο μηδέν” απ' όπου ξεκινούν δέκα δρόμοι, η πιο μεγάλη και εντυπωσιακή βιτρίνα ανήκει πλέον σε ενεχυροδανειστήριο! Η μαδριλένικη αστική τάξη ξεπουλάει το βιος της. Πρώτα τα κοσμήματα, μετά τα σπίτια. Οι ταμπελίτσες είναι διακριτικές στο κέντρο της πόλης, στις εξόδους προς τα προάστια γίνονται τερατώδεις: “Se vende”, “Πωλείται”. Πωλούνται διαμερίσματα και βίλες, ολόκληρα συγκροτήματα με γραφεία. Και πωλούνται σε όλο και πιο χαμηλές τιμές.
Η μεγάλη έξοδος...
Το μεγάλο ξεπούλημα ξεκίνησε από τα ταπεινά διαμερίσματα, αυτά που "προξένευαν" οι τράπεζες με τα δάνειά τους στην καθαρίστρια από το Εκουαδόρ. “Γιατί να πληρώνετε ενοίκιο, με τα ίδια λεφτά αποπληρώνετε ένα στεγαστικό και σας μένει και το σπίτι”, ήταν το σύνθημα των τραπεζών όχι μόνο προς τους Ισπανούς, που ξεπερνούν κατά πολύ τους Έλληνες στη λατρεία τους για την ιδιοκατοίκηση, αλλά και προς τους μετανάστες από τη Λατινική Αμερική, που πλημμύρισαν τα προάστια της Μαδρίτης τις δύο τελευταίες δεκαετίες.
Κάθε σπίτι στη Λα Φλόριδα, στο Λας Ρόθας, στο Τορολοδόνες, στα βόρεια προάστια της Μαδρίτης, όπου κάποτε έφτιαχναν οι πλούσιοι τα εξοχικά τους και στη συνέχεια μετακόμισε η μεσαία τάξη, δούλευε κι ένας κηπουρός από την Κολομβία, μια γκουβερνάντα από τη Χιλή, μια καθαρίστρια από το Εκουαδόρ. Τα ταπεινά αυτοκίνητα που είναι παρκαρισμένα στα περιποιημένα δρομάκια, έξω από τους ψηλούς τοίχους που κρύβουν τις βίλες, ανήκουν σ' αυτούς, οι Μερσεντές και οι Φεράρι των αφεντικών είναι κλεισμένες στα γκαράζ. Κι αυτοί είναι οι πρώτοι που φεύγουν. 365.000 άνθρωποι εγκατέλειψαν το πρώτο εξάμηνο του 2012 την Ισπανία, σχεδόν ένα εκατομμύριο από τότε που ξέσπασε η κρίση, στις αρχές του 2011. Από τους "φευγάτους" μόνο ο ένας στους εννιά είναι Ισπανός, οι υπόλοιποι οκτώ είναι μετανάστες με άδεια παραμονής και εργασίας ή ακόμη συχνότερα με ισπανικό διαβατήριο.
Κυρίως άνθρωποι από τη Λατινική Αμερική, που είτε έψαξαν πολύ αργά την τύχη τους στην Ισπανία, είτε... τόλμησαν να μοιραστούν το ισπανικό όνειρο της ιδιοκατοίκησης, και μαζί με τη δουλειά τους έχασαν και το σπίτι τους. Αυτοί τουλάχιστον έχουν μια πατρίδα για να επιστρέψουν και μέχρι πολύ πρόσφατα το ισπανικό Δημόσιο τους έδινε κι ένα κίνητρο. “Retorno productivo”, “παραγωγική επιστροφή”, λεγόταν το βοήθημα των 1.400 ευρώ ανά οικογένεια συν τα εισιτήρια, που χρησιμοποίησαν δεκάδες χιλιάδες μετανάστες από τη Λατινική Αμερική για να γυρίσουν στις πατρίδες τους και να ξεκινήσουν εκεί μια νέα ζωή, αφού στην Ισπανία είναι πια αδύνατον να βρουν μεροκάματο. Εκτός από εκείνους τους λίγους που παίζουν τους “κράχτες” έξω από τα ενεχυροδανειστήρια ή τις καθαρίστριες και τους κηπουρούς, που απασχολούνται ακόμη από τους κατοίκους των πλουσίων προαστίων με απεριόριστο “λίπος”...
...και το δράμα των κατασχέσεων.
Βέβαια, το σπίτι με το στεγαστικό δάνειο δεν το έχασε μόνο η καθαρίστρια από το Εκουαδόρ. Η πιο καθημερινή εικόνα της κρίσης στη Μαδρίτη δεν είναι ο άνθρωπος που ψάχνει στα σκουπίδια, είναι οι απελπισμένες, αλλά και μαχητικές συναθροίσεις συγγενών και γειτόνων έξω από τα σπίτια που κατάσχονται. “Γειτόνισσα, γειτόνισσα, δεν είσαι μόνη σου”, είναι το κυρίαρχο σύνθημα, ενώ το κίνημα διαμαρτυρίας που έχει συγκροτηθεί στις γειτονιές των μεγαλουπόλεων είτε βρίσκει εθελοντή δικηγόρο είτε κάνει έρανο για να πληρωθεί ο διαπραγματευτής με την τράπεζα, ώστε η γειτόνισσα να κερδίσει τουλάχιστον μια μικρή παράταση. Αλλά και η παράταση κάποτε τελειώνει. Δέκα οικογένειες την ημέρα ξεσπιτώνουν οι δικαστικοί επιμελητές στη Μαδρίτη, 159 σε όλη τη χώρα. Μόνο το πρώτο τρίμηνο του 2012 έχασαν 150.000 οικογένειες τα σπίτια τους. Οι ιστορίες τους είναι σχεδόν πανομοιότυπες. Υπέγραψαν ένα δάνειο με κυμαινόμενο επιτόκιο, η δόση ήταν γύρω στα 800 ευρώ, δούλευαν και οι δύο στο ζευγάρι, είχαν την πολυτέλεια να φτιάξουν το διαμέρισμα των ονείρων τους. Η δόση μέσα σε χρόνο - ρεκόρ εκτινάχθηκε στα 1.500 - ακολουθώντας την εκτίναξη των επιτοκίων- κι ένας από τους δύο έχασε τη δουλειά του. Έπειτα από έναν χρόνο στάσης πληρωμών μπήκε ο δικαστικός επιμελητής. Κι επειδή η αξία του ακινήτου ήταν υπερτιμημένη, η οικογένεια δεν έχασε μόνο το σπίτι της στον πλειστηριασμό, αλλά επιπλέον χρωστάει ακόμη στην τράπεζα. Οι περισσότεροι βρίσκουν καταφύγιο σε φίλους και συγγενείς. Το δίχτυ αλληλεγγύης της οικογένειας ακόμη αντέχει στην Ισπανία. Ακόμη...
Η γενιά “Νι-νί” στους δρόμους.
Την ονομάζουν γενιά “Νι-νί”. Στα ελληνικά ακούγεται χαριτωμένο, θυμίζει παιχνιδιάρικο, λαϊκό χαρακτηρισμό. Στα ισπανικά είναι ένα από τα πιο σκληρά αρκτικόλεξα: “Ni trabajan, ni estudian”, “oύτε δουλεύουν, ούτε σπουδάζουν”. Και περιγράφει ένα εκατομμύριο εξακόσιες χιλιάδες νέους ανθρώπους. Τη χαμένη γενιά της Ισπανίας. Όχι ότι οι υπόλοιποι νέοι, αυτοί που ακόμα σπουδάζουν, αυτοί που έχουν καταφέρει να βρουν μια δουλειά -λιγότεροι απ' το 50% όσων ψάχνουν- είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση. Ο “φιλόδοξος” προϋπολογισμός της δεξιάς κυβέρνησης του Μαριάνο Ραχόι -ο “πιο κοινωνικός από την αποκατάσταση της δημοκρατίας” όπως είχε το θράσσος να πει τις προάλλες στη Βουλή ο αρμόδιος υπουργός Κριστομπάλ Μοντόρο, εν μέσω γουχαϊσμάτων από την αντιπολίτευση- καταστρέφει ακόμη περισσότερο και τους νέους που δεν είναι “Νινί”. Περικοπές στην παιδεία, αυξήσεις των διδάκτρων στα πανεπιστήμια, μείωση του διδακτικού προσωπικού.
Τρεις ολόκληρες μέρες διαδήλωναν τον Οκτώβριο μαθητές και φοιτητές σε 50 πόλεις στην Ισπανία, “τα λεφτά των τραπεζών για τα σχολεία των εργατών” ήταν το κυρίαρχο σύνθημα και η οργή τους έπεφτε κυρίως πάνω στον υπουργό Παιδείας Χοσέ Ιγνάσιο Βερτ. Τρεις ημέρες ήταν τα αμφιθέατρα άδεια, οι σχολικές τάξεις άδειες και οι νέοι στους δρόμους. Συχνά μαζί με τους γονείς τους - ο αγώνας ενάντια στην κρίση και την πολιτική της λιτότητας ενίοτε γεφυρώνει το χάσμα των γενεών. Στο γυμνάσιο της 15χρονης Φλορένθια στο κέντρο της Μαδρίτης, απολύθηκαν φέτος 7 καθηγητές, πέρσι είχαν φύγει άλλοι 16, οι περισσότεροι συνταξιοδοτήθηκαν, κανείς δεν αντικαταστάθηκε.
Η Μαρία Λουίζα, η μαμά της Φλορένθια, ήταν μαζί με την κόρη της καθημερινά στις πορείες. Αγωνιά για το μέλλον του παιδιού της, αλλά έχει και τον χρόνο. Είναι εδώ και τέσσερις μήνες άνεργη - κι είναι από τους... τυχερούς. Χάρη στον υψηλό -πρώην- μισθό της σε εταιρεία θεαμάτων, δικαιούται σχεδόν 1.000 ευρώ τον μήνα από το ταμείο ανεργίας για δύο χρόνια, κι ελπίζει μέσα σ' αυτό το διάστημα να βρει μια καινούργια δουλειά. Όχι όμως εάν συνεχιστεί αυτή η καταστροφική πολιτική της λιτότητας. Η αύξηση του ΦΠΑ στο 21% -και η εξαίρεση των προϊόντων “πολιτισμού” απο τη χαμηλή κλίμακα- έχει κάνει το θέατρο, το σινεμά, ακόμη και μια επίσκεψη στο μουσείο πανάκριβα. Με την ανεργία πάνω από το 25%, οι κοινοί θνητοί δεν έχουν πια την πολυτέλεια να κλείσουν την τηλεόραση και να βγουν να... καλλιεργηθούν, ο κλάδος πεθαίνει. Αλλά η Μαρία Λουίζα δεν είναι διατεθειμένη να οδηγηθεί στην εξαθλίωση αδιαμαρτύρητα. Την περασμένη Τρίτη ήταν κι αυτή, μαζί με δεκάδες χιλιάδες άλλους -οι περισσότεροι από τη γενιά “Νινί”- στις πλατείες της Μαδρίτης και στη συνέχεια έξω από το Κοινοβούλιο, το οποίο και περικύκλωσαν.
“Όποιος σπέρνει εξαθλίωση θα θερίσει οργή”
Το δικό της ραντεβού ήταν στην Πλάθα ντε Νεπτούνο, στην πλατεία Ποσειδώνος. Μαζί με άλλα 1.500 άτομα, κυρίως άνδρες, κυρίως νέους, είχαν ανταποκριθεί στο κάλεσμα της Coordinadora 25-S (συντονιστικό της 25ης Σεπτέμβρη - από την ημέρα της μαζικής διαδήλωσης που διαλύθηκε από την αστυνομία με σφαίρες καουτσούκ!) για να συζητήσουν για τον προϋπολογισμό του 2013, για τα μέτρα λιτότητας, τις περικοπές, το χρέος. “Όποιος σπέρνει εξαθλίωση θα θερίσει οργή”, έγραφε το κεντρικό πλακάτ, πλάι στο άγαλμα του Ποσειδώνα.
Στην αργή πορεία προς το κοινοβούλιο, όπου συνέκλιναν οι συγκεντρωμένοι στις πλατείες, τα συνθήματα στρέφονταν ενάντια στη νυν δεξιά κυβέρνηση, στην πρώην σοσιαλιστική και στα αφεντικά της οικονομίας. “Οι προτάσεις που διαμόρφωσαν τον προϋπολογισμό δεν γεννήθηκαν εδώ (σ.σ.: στη Βουλή) αλλά στα κεντρικά γραφεία της Santander και της BBVA (σ.σ:. των δύο μεγάλων τραπεζών)”, λέει ο νεαρός Αλφόνσο, που έχει πάρει το μικρόφωνο λίγα μέτρα μακριά από το μπλόκο της αστυνομίας που “προστατεύει” το κοινοβούλιο.
Παραδόξως, αυτό το βράδυ η ισπανική αστυνομία δεν χτυπάει, η διαδήλωση δεν τελειώνει με τραυματίες και συλλήψεις. Οι διαδηλωτές ζητούν την παραίτηση των ηγετικών στελεχών και του Λαϊκού Κόμματος (ΡΡ) και των Σοσιαλιστών. “Δεν σέβονται καθόλου τους πολίτες, είναι ξεδιάντροποι. Κάνουν τις μεγαλύτερες περικοπές στην παιδεία και την υγεία. Χτυπάνε τους πιο ευάλωτους”, λέει η κοπελιά του Αλφόνσο, φοιτήτρια δημοσιογραφίας, που είδε τα δίδακτρά της να αυξάνονται φέτος στα 1.300 ευρώ, από 700 πέρσι.
Η νεαρή γυναίκα συμμετείχε στους “Αγανακτισμένους” από την αρχή, έστησε μαζί με την παρέα της, αλλά και με μεγαλύτερους στην ηλικία ανθρώπους την ομάδα παρέμβασης στη δική της γειτονιά- κι όλες αυτές οι ομάδες μαζί συντονίζουν τις κεντρικές διαδηλώσεις. Είναι οι “μη εκπροσωπούμενοι”, είναι αποφασισμένοι να μην αφήσουν να ληφθούν οι αποφάσεις ερήμην τους. Όπως ο Ραχόι είναι αποφασισμένος να τις πάρει με τη δική του στιβαρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
1,73 εκατομμύρια οικογένειες χωρίς έναν εργαζόμενο
Η σύγκρουση κλιμακώνεται στην Ισπανία, την ώρα που το πακέτο λιτότητας στραγγαλίζει την οικονομία, οξύνει ακόμη περισσότερο την ανεργία. Από τα έδρανα της Βουλής, ο εκπρόσωπος της Ενωμένης Αριστεράς, ο Κάγιο Λάρα, ήταν αποστομωτικός: “Στη δική μου τετραμελή οικογένεια, οι τρεις είναι άνεργοι, και οι δύο από αυτούς τους τρεις έχουν τελειώσει πανεπιστήμιο. Πόσο νομίζετε ότι μπορεί να αντέξει αυτή η κοινωνία;”. Μπορεί ο μισθός του Λάρα να φτάνει για να ταΐσει το δικό του σπίτι, αλλά το θέμα δεν είναι μόνο αυτό. Η δουλειά δεν είναι μόνο βιοπορισμός. Επιπλέον, ο Λάρα προσπαθεί να εκφράσει τις αγωνίες εκείνων των οικογενειών, που δεν έχουν πια κανέναν εργαζόμενο. Ο αριθμός τους αυξήθηκε κατά 300% από το 2008 μέχρι το 2012, κι έφτασε επισήμως τον Ιούλιο τα 1,73 εκατομμύρια νοικοκυριά. Αυτές οι οικογένειες, μόλις βγουν απ' το ταμείο ανεργίας -και το κοινωνικό βοήθημα των 400 ευρώ που δίνεται τον τρίτο χρόνο- βρίσκονται στο κενό. Αν δεν υπάρχει μέλος της οικογένειας με εισόδημα, δεν υπάρχει και κοινωνικό δίχτυ. Τα στοιχεία έδωσαν στην "Αυγή" δημοσιογράφοι από το Efe, το ισπανικό πρακτορείο ειδήσεων, αγχωμένοι οι περισσότεροι ότι μετά τις περικοπές αποδοχών που υπέστησαν, θα αρχίσει να χτυπάει και γι' αυτούς η καμπάνα των απολύσεων. “Νοστάλγησες την περινή Ελλάδα και ήρθες να μας δεις;” ρωτούσε με ένα βεβιασμένο χαμόγελο ο Χουάν Κάρλος, ενώ διόρθωνε το τελευταίο τηλεγράφημα για τις επόμενες προγραμματισμένες περικυκλώσεις του κοινοβουλίου της Μαδρίτης. Και στις περισσότερες καθημερινές κουβέντες με Ισπανούς, δύο ήταν τα μηνύματα που εισπράττει κανείς: η αλληλεγγύη στα δικά μας βάσανα και ο φόβος “μήπως γίνουμε κι εμείς Ελλάδα”...
Πηγή: "ΑΥΓΗ".
No comments:
Post a Comment